Մահացել է կինոռեժիսոր Էլդար Շենգելայան


Մահացել է կինոռեժիսոր Էլդար Շենգելայան
Օգոստոս 4 11:23 2025

Խորհրդային և վրացական կինոռեժիսոր, սցենարիստ, գասախոս և քաղաքական գործիչ Էլդար Շենգելայան մահացել է 92 տարեկան հասակում։ Այս մասին հայտնել են վրացական լրատվամիջոցները՝ հղում անելով Նատո Վաչնաձեի հիմնադրամին։

Շենգելայան ծնվել է 1933 թվականի հունվարի 26-ին Թբիլիսիում։ 1958 թվականին ավարտել է ՎԳԻԿ-ի ռեժիսորական բաժինը՝ Սերգեյ Յուտկևիչի արվեստանոցը։ Նրա համակուրսեցիներն էին Ալեքսանդր Կուրոչկինը, Էդուարդ Աբալյանը և Ալեքսեյ Սախարովը։ 1958-1960 թվականներին աշխատել է որպես ռեժիսոր «Մոսֆիլմ» կինոստուդիայում, իսկ 1960 թվականից՝ որպես ռեժիսոր «Վրաց-ֆիլմ» կինոստուդիայում։

«1968 թվականին նկարահանել է «Արտակարգ ցուցահանդես» տրագիկոմեդիան՝ հիմնված Ռեզո Գաբրիաձեի դիպլոմային սցենարի վրա»,-հայտնում են «Կինո» հրատարակության հեղինակները։

1983 թվականին նա նկարահանել է «Կապույտ լեռներ, կամ անհավանական պատմություն» կատակերգական ֆիլմը, որի ցուցադրությունը համընկել է «պերեստրոյկայի» միտումների սկզբի հետ։ Ֆիլմն ունեցել է դրական արձագանք մամուլում, 1984 թվականին ստացել է Համամիութենական կինոփառատոնի մրցանակը, իսկ 1985 թվականին՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակը։

1975-1980 թվականներին նա ղեկավարել է ռեժիսորական արհեստանոց Շ. Ռուսթավելիի անվան Թբիլիսիի թատերական ինստիտուտում։ 1976 թվականից՝ Վրաստանի կինեմատոգրաֆիստների միության վարչության 1-ին քարտուղար և ԽՍՀՄ կինեմատոգրաֆիստների միության վարչության քարտուղար։ 1985 թվականին նա եղել է XIV Մոսկվայի միջազգային կինոփառատոնի ժյուրիի անդամ։ 1993 թվականին նա նկարահանել է «Արագ տեղեկատվություն» աբսուրդային կատակերգությունը (Վրաստանի և ԳԴՀ-ի համատեղ արտադրություն), որը դրական գնահատականի է արժանացել փառատոնային ծրագրերում (Թբիլիսի-93, Սան Ռաֆայել-94), բայց գործնականում չի ցուցադրվել։

Նա ԽՄԿԿ անդամ էր 1965 թվականից։ Ակտիվ քաղաքական գործունեություն է ծավալել. 1981-ից 1990 թվականներին՝ Վրացական ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, Վրաստանում «Ժողովրդական ճակատ» քաղաքական ընդդիմադիր կազմակերպության հիմնադիրներից մեկը (1989), 1989-1991 թվականներին՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական պատգամավոր։ 1990 թվականից՝ «Ժողովրդավարական կենտրոն» ընդդիմադիր խմբակցության անդամ։ 1992, 1995, 1999 և 2004 թվականներին ընտրվել է Վրաստանի խորհրդարանի անդամ (Վրաստանի քաղաքացիների միությունից և Ազգային շարժում - Դեմոկրատներ կուսակցությունից), եղել է Մշակույթի խորհրդարանական հանձնաժողովի նախագահ, խորհրդարանի նախագահի տեղակալ։